میلگرد بستر خرپایی نوعی المان تقویتی هستند که برای افزایش استحکام و یکپارچگی دیوارهای بنایی به کار می‌روند. این میلگردها در بین رج‌های دیوار همراه با ملات قرار می‌گیرند و معمولاً از دو میله طولی و اجزای متصل‌کننده تشکیل می‌شوند. انتهای این المان‌ها به وال پست یا قلاب و گیره‌های مخصوص متصل می‌گردد. مواد اولیه ساخت میلگردهای بستر معمولاً از فولاد گالوانیزه یا فولاد ضد زنگ است تا در برابر خوردگی مقاوم باشند. این المان‌ها، به‌ویژه در مناطق با خطرات لرزه‌ای، نقش مهمی در افزایش پایداری سازه‌های بنایی دارند.

مصالحی مانند آجر یا بلوک بتنی اگرچه در برابر فشار مقاومت خوبی دارند، اما در برابر کشش ضعیف عمل می‌کنند. استفاده از میلگردهای بستر در کنار ملات میان بلوک‌های بنایی، باعث تقویت استحکام کششی دیوار می‌شود. این میلگردها در دیوارهای متنوعی مانند دیوارهای آجری، بلوک‌های بتنی و دیوارهای هبلکس کاربرد دارند. برای دستیابی به عملکرد مناسب، نصب میلگردهای بستر باید مطابق با قواعد و جزئیات آیین‌نامه‌های ساختمانی انجام شود.

طبق مقررات ملی ساختمان و پیوست ششم استاندارد 2800، استفاده از میلگردهای بستر برای تقویت دیوارها و بهبود مقاومت خمشی در برابر نیروهای عمود بر دیوار، در همه دیوارهای داخلی و خارجی الزامی است. این الزام شامل دیوارها با هر نوع ابعاد می‌شود.

ویژگی‌های میلگردهای بستر

میلگرد بستر خرپایی از مفتول‌های فولادی ضد زنگ، گالوانیزه یا مفتول آجدار سرد نورد شده تولید می‌شوند تا علاوه بر ایجاد مقاومت مکانیکی، دوام مناسبی در برابر خوردگی داشته باشند. عرض میلگردهای بستر بر اساس ضخامت دیوار انتخاب می‌شود و اندازه‌های رایج آن شامل 5.5 سانتی‌متر برای دیوارهای 10 سانتی‌متری، 11 سانتی‌متر برای دیوارهای 15 سانتی‌متری، و 15 سانتی‌متر برای دیوارهای 20 سانتی‌متری است. حداقل سطح مقطع این میلگردها باید معادل سه ده‌هزارم سطح مقطع موثر دیوار برای تحمل برش خارج از صفحه باشد.

میلگرد بستر خرپایی

میلگرد بستر خرپایی در اشکال گوناگونی تولید می‌شوند، اما در ایران، میلگرد بستر خرپایی و نردبانی از پراستفاده‌ترین نوع‌ها به شمار می‌روند. میلگرد بستر خرپایی از دو مفتول طولی ساخته شده که توسط تکه‌های فولادی اریب به یکدیگر متصل می‌شوند. این اتصالات به نحوی هستند که الگوهای مثلثی یا ذوزنقه‌ای در ساختار میلگرد شکل می‌گیرد. این قطعات فولادی به دو مفتول موازی طولی جوش داده شده و ساختاری مقاوم ایجاد می‌کنند.

میلگرد بستر خرپایی در برابر نیروهای مورب، استحکام بیشتری نسبت به نوع نردبانی دارد، اما انعطاف‌پذیری کمتری از خود نشان می‌دهد که ممکن است در جابجایی‌های جزئی تأثیرگذار باشد. این ویژگی باعث می‌شود میلگرد بستر خرپایی برای موقعیت‌هایی که نیاز به مقاومت بیشتر در برابر نیروهای مورب دارند، گزینه‌ای ایده‌آل باشد.