وال مش (Wall Mesh) چیست؟
تاریخچه
در گذشته، آیین‌نامه‌های ساختمانی تنها بر استحکام سازه اصلی ساختمان تاکید داشتند. این باور وجود داشت که اگر سازه اصلی به اندازه کافی مستحکم باشد، در برابر حوادثی مانند زمین لرزه و طوفان مقاوم خواهد بود. اما تجربیات تلخ زلزله‌های اخیر نشان داد که تخریب اجزای غیرسازه‌ای عامل اصلی خسارات جانی و مالی بوده است. به همین دلیل، آیین‌نامه‌ها بازنگری شده و توجه بیشتری به مقاوم‌سازی اجزای غیرسازه‌ای، از جمله دیوارها، شد. یکی از این روش‌های نوین مقاوم‌سازی، استفاده از وال مش است.
تعریف محصول
وال مش نوعی توری فایبرگلاس است که روی دیوارهای غیرسازه‌ای نصب می‌شود تا از فرو ریختن آن‌ها در اثر نیروهای جانبی مانند زلزله یا باد جلوگیری کند. این توری به دلیل استحکام بالای خود، می‌تواند به عنوان جایگزینی مناسب برای وال پست‌های فلزی استفاده شود. این محصول به عنوان یکی از تجهیزات نوین ساختمانی، نقش موثری در بهینه‌سازی ساخت دیوار و تقویت دیوارهای غیرسازه‌ای دارد.
عملکرد وال مش
برای نصب وال مش، توری‌های فایبرگلاس روی سطح دیوار قرار گرفته و با پلاستر (مخلوطی از مصالح ساختمانی) محکم می‌شوند. این توری‌ها برای دیوارهای بلوک سیمانی، سفالی، آجری و هبلکس مناسب بوده و در دیوارهای داخلی و پیرامونی کاربرد دارند.
پلاسترهای مورد استفاده معمولاً به دو نوع سیمانی و گچی تقسیم می‌شوند:
پلاستر سیمانی: ترکیبی از سیمان، ماسه و آب است و به دلیل خاصیت قلیایی، از الیاف مقاوم در برابر قلیا استفاده می‌شود. پلاستر سیمانی به عنوان بخشی از سیستم مقاوم‌سازی مدرن، نقش مهمی در تقویت دیوارهای بلوک سیمانی و سایر انواع دیوارها دارد.
پلاستر گچی: از گچ و آب ساخته شده و سطح صاف‌تری ایجاد می‌کند. این نوع پلاستر سریع‌تر از پلاستر سیمانی خشک می‌شود و به دلیل وزن سبک‌تر، برای مقاوم‌سازی دیوارهای داخلی بسیار مناسب است.
مزایای این محصول
1. عملکرد لرزه‌ای بهتر
آزمایش‌ها نشان داده‌اند که دیوارهای مسلح‌شده با این محصول در برابر زلزله عملکرد بهتری نسبت به دیوارهای تقویت‌شده با وال پست‌های فلزی دارند. این مزیت در سیستم مقاوم‌سازی دیوارهای غیرسازه‌ای بسیار حائز اهمیت است.
2. کاهش هزینه و پیچیدگی اجرا
اجرای محصول نیازی به اجزای فلزی پیچیده مانند وادارها، میلگرد بستر و پلیت‌های فلزی ندارد. این روش ساده‌تر بوده و به نیروی کار متخصص کمتری نیاز دارد. استفاده از این محصول باعث کاهش هزینه‌ها و بهینه‌سازی ساخت دیوار می‌شود.
3. وزن سبک‌تر
توری‌های وال مش نسبت به اجزای فلزی بسیار سبک‌تر هستند و این مزیت باعث حمل و نقل و نگهداری آسان‌تر آن‌ها می‌شود. وزن پایین این محصولات همچنین به بهبود عملکرد لرزه‌ای سازه کمک می‌کند.
4. اجرای سریع‌تر
اجرای وال مش پس از دیوارچینی انجام می‌شود و به همین دلیل زمان اجرای آن نسبت به روش‌های دیگر کمتر است. این ویژگی در پروژه‌های ساختمانی که نیاز به اتمام سریع دارند، بسیار موثر است.
5. کاهش ترک خوردگی دیوار
به دلیل سازگاری حرارتی فایبرگلاس با سایر مصالح ساختمانی، دیوارهای مقاوم‌شده با وال مش پس از نازک‌کاری دچار ترک نمی‌شوند. این مزیت این محصول را به گزینه‌ای ایده‌آل برای نازک‌کاری تبدیل کرده است.
6. مناسب برای ساختمان‌های قدیمی
وال مش می‌تواند در مقاوم‌سازی دیوارهای ساختمان‌های قدیمی و حتی بناهای تاریخی استفاده شود. این ویژگی به تقویت دیوارهای قدیمی و حفظ استحکام آن‌ها کمک می‌کند.
7. دوام و عمر طولانی
به دلیل مقاومت فایبرگلاس در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی، وال مش طول عمر بیشتری نسبت به اجزای فلزی دارد. دوام بالای این سیستم مقاوم‌سازی باعث کاهش هزینه‌های نگهداری در طولانی‌مدت می‌شود.
معایب وال مش
1. تولید با کیفیت پایین
اگر از الیاف نامرغوب در ساخت وال مش استفاده شود، عملکرد آن به شدت کاهش می‌یابد. بنابراین، استفاده از این محصول استاندارد و تاییدشده ضروری است.
2. حساسیت به محیط قلیایی
در صورت استفاده از الیاف نامناسب، محیط قلیایی پلاستر سیمانی می‌تواند به الیاف آسیب برساند. انتخاب الیاف شیشه‌ای مقاوم به قلیا (AR) برای این نوع پلاستر بسیار مهم است.
3. محدودیت‌های اجرایی
نصب وال مش نیازمند رعایت دقیق آیین‌نامه‌ها و استانداردها است. عدم اجرای صحیح می‌تواند عملکرد آن را تحت تاثیر قرار دهد.
4. نصب در دیوارهای پیرامونی مرتفع
در ساختمان‌های بلند، نصب وال مش در دیوارهای خارجی ممکن است به تجهیزات اضافی مانند داربست یا جرثقیل نیاز داشته باشد.
آیین‌نامه‌های مرتبط با وال مش
سیستم این محصول در دسته تکنولوژی‌های ماتریس سیمانی تقویت‌شده با الیاف شیشه‌ای (FRCM) قرار می‌گیرد. این تکنولوژی در آیین‌نامه‌های ACI-549.4r-13 و استاندارد 2800 ایران مورد تایید قرار گرفته است. همچنین، نشریه‌های 714 و 819 مقررات ملی و کنترل ساختمان، ضوابط دقیق اجرای آن را مشخص کرده‌اند. استفاده از این تکنولوژی برای مقاوم‌سازی دیوارهای غیرسازه‌ای و بهبود عملکرد لرزه‌ای دیوارها توصیه می‌شود.
نتیجه‌گیری
وال مش به عنوان یک روش نوین مقاوم‌سازی دیوارهای غیرسازه‌ای، مزایای زیادی از جمله کاهش هزینه، سرعت اجرا، و عملکرد لرزه‌ای بهتر دارد. با این حال، انتخاب محصول مناسب و اجرای صحیح آن طبق استانداردها، از اهمیت بالایی برخوردار است. این روش می‌تواند گزینه‌ای کارآمد برای مقاوم‌سازی ساختمان‌ها، به ویژه در مناطق زلزله‌خیز، باشد. رعایت نکات مرتبط با توری فایبرگلاس، پلاستر سیمانی و گچی و سایر جزئیات آیین‌نامه‌ای، تضمین‌کننده عملکرد بهینه محصول در طول عمر ساختمان خواهد بود